Trong suốt đại dịch COVID-19, học tập trực tuyến trở thành phương thức chính để các trường học duy trì quá trình giáo dục. Dù mang lại nhiều thách thức cho cả giáo viên và học sinh, một số học sinh lại tỏ ra phát triển tốt hơn so với khi học trực tiếp tại lớp. Vậy lý do là gì? Có phải môi trường học trực tuyến thực sự mang lại lợi ích cho những học sinh này? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những yếu tố giúp một số học sinh phát triển mạnh mẽ trong học tập trực tuyến và những bài học mà chúng ta có thể áp dụng vào môi trường giáo dục tại Việt Nam.
Học trực tuyến: Cơ hội hay thách thức?
Học trực tuyến, mặc dù có nhiều ưu điểm, cũng đối mặt với không ít khó khăn. Điều này đặc biệt đúng trong bối cảnh đại dịch, khi các trường học phải chuyển từ phương thức học truyền thống sang hình thức học qua internet. Các vấn đề như thiếu thiết bị, kết nối mạng yếu, và thiếu sự hỗ trợ trực tiếp từ giáo viên là những thách thức lớn mà nhiều học sinh gặp phải.
Tuy nhiên, không phải học sinh nào cũng gặp khó khăn trong việc học trực tuyến. Một số học sinh, đặc biệt là những em có tính cách nhút nhát, tăng động, hay sáng tạo, lại phát triển mạnh mẽ hơn trong môi trường học trực tuyến. Vậy đâu là lý do giúp những học sinh này thành công hơn?
1. Lợi ích của việc học theo tiến độ cá nhân
Một trong những yếu tố quan trọng giúp học sinh học tốt hơn trong môi trường trực tuyến là khả năng tự chủ trong việc điều chỉnh tiến độ học tập của mình. Trong các lớp học truyền thống, học sinh thường phải tuân theo lịch trình cố định, điều này có thể gây khó khăn cho những em có phong cách học khác biệt. Trong khi đó, học trực tuyến cho phép học sinh tự quyết định thời gian học và nghỉ ngơi, từ đó giúp các em chủ động hơn trong việc hoàn thành bài tập.
Tại Việt Nam, học sinh nhiều khi phải đối mặt với việc học hành quá tải, đặc biệt là khi phải tham gia nhiều lớp học phụ đạo, câu lạc bộ hay các hoạt động ngoại khóa. Điều này khiến các em không có thời gian để nghỉ ngơi, gây căng thẳng và mệt mỏi. Khi học trực tuyến, các em có thể học vào thời gian phù hợp với bản thân, có thể nghỉ ngơi khi cảm thấy mệt mỏi và quay lại học khi đã sẵn sàng. Việc này giúp các em tập trung hơn và nâng cao hiệu quả học tập.
2. Giảm áp lực từ các kỳ thi và bài kiểm tra
Trong hệ thống giáo dục truyền thống, các kỳ thi và bài kiểm tra đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá năng lực học sinh. Tuy nhiên, đối với nhiều học sinh, áp lực từ những kỳ thi này có thể tạo ra cảm giác lo âu, ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý và kết quả học tập.
Khi học trực tuyến, đặc biệt là trong giai đoạn giãn cách xã hội, nhiều trường học tại Việt Nam đã giảm bớt các kỳ thi, thay vào đó là những bài tập đánh giá khả năng tự học và sáng tạo. Điều này giúp học sinh bớt căng thẳng và tập trung vào việc học một cách tự nhiên hơn. Không còn phải lo lắng về điểm số hay áp lực thi cử, học sinh có thể phát huy được khả năng của mình và cải thiện thành tích học tập.
3. Thời gian tự học và nâng cao khả năng độc lập
Một trong những lợi ích lớn của học trực tuyến là khả năng nâng cao tính độc lập của học sinh. Học trực tuyến yêu cầu học sinh phải tự giác hơn trong việc tìm hiểu bài vở, thực hiện các bài tập và quản lý thời gian. Điều này giúp các em học cách tự học, chủ động giải quyết vấn đề và rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian.
Tại Việt Nam, nhiều học sinh thường phụ thuộc vào giáo viên hoặc gia sư để giải đáp các thắc mắc trong quá trình học. Tuy nhiên, học trực tuyến yêu cầu các em phải tự tìm kiếm tài liệu, tìm ra phương pháp học phù hợp và học hỏi từ các nguồn tài nguyên trực tuyến. Điều này không chỉ giúp các em phát triển kỹ năng tự học mà còn giúp các em rèn luyện khả năng tự giải quyết vấn đề và cải thiện tư duy phản biện.
4. Giảm bớt các yếu tố gây phân tâm
Trong môi trường học trực tiếp, học sinh thường phải đối mặt với nhiều yếu tố phân tâm như bạn bè, trò chuyện, hoặc các hoạt động ngoài lề. Điều này có thể làm giảm khả năng tập trung và hiệu quả học tập của các em, đặc biệt là đối với những học sinh dễ bị xao nhãng.
Tuy nhiên, khi học trực tuyến, các yếu tố này bị loại bỏ, giúp học sinh tập trung vào bài học mà không bị phân tâm. Các em có thể tự tạo ra môi trường học tập lý tưởng, nơi không có sự quấy rầy từ bên ngoài. Đặc biệt, đối với những học sinh dễ bị lo âu xã hội, học trực tuyến có thể giúp các em cảm thấy thoải mái và tự tin hơn khi tham gia các hoạt động học tập.
5. Thực hiện các hoạt động thể chất và nghỉ ngơi hợp lý
Một yếu tố quan trọng giúp học sinh học tốt hơn trong môi trường học trực tuyến là khả năng tự sắp xếp thời gian nghỉ ngơi và tham gia các hoạt động thể chất. Nhiều nghiên cứu cho thấy việc tham gia các hoạt động thể dục thể thao giúp cải thiện sức khỏe tâm lý và thể chất, đồng thời nâng cao khả năng tập trung khi học.
Khi học trực tuyến, học sinh có thể dễ dàng kết hợp giữa việc học và các hoạt động giải trí, thể dục. Điều này giúp các em giảm bớt căng thẳng và duy trì tinh thần minh mẫn trong suốt quá trình học tập. Các em có thể tập thể dục, đi bộ hoặc tham gia các hoạt động yêu thích trong thời gian nghỉ giữa các buổi học, từ đó giúp cơ thể và tâm trí của các em luôn ở trạng thái tốt nhất.
6. Cải thiện giấc ngủ và sức khỏe tâm lý
Một yếu tố khác giúp học sinh học tốt hơn trong học trực tuyến là khả năng ngủ đủ giấc. Trong môi trường học truyền thống, học sinh thường phải thức dậy sớm để đến trường và tham gia các lớp học. Điều này khiến các em không có đủ thời gian ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng tập trung khi học.
Học trực tuyến giúp học sinh có thể điều chỉnh giờ giấc của mình sao cho phù hợp, giúp các em có đủ thời gian ngủ. Một giấc ngủ đầy đủ giúp cải thiện sức khỏe tâm lý và thể chất, từ đó nâng cao khả năng học tập. Các nghiên cứu cho thấy, học sinh ngủ đủ giấc sẽ có khả năng tiếp thu bài tốt hơn và giảm thiểu cảm giác căng thẳng khi học.
Học trực tuyến không chỉ là một phương thức học tạm thời trong giai đoạn dịch bệnh mà còn mở ra cơ hội để cải thiện phương pháp giáo dục. Mặc dù không phải tất cả học sinh đều phát triển tốt trong môi trường học trực tuyến, nhưng những học sinh đã thành công đã chứng minh rằng việc học theo tiến độ cá nhân, giảm áp lực thi cử, và khả năng tự học có thể mang lại những lợi ích lớn. Việc áp dụng một số phương pháp này vào môi trường giáo dục tại Việt Nam có thể giúp học sinh phát triển toàn diện hơn, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục trong tương lai.
Tham khảo thêm: