Giờ ôn tập môn toán trung học cơ sở thường khiến cả giáo viên lẫn học sinh cảm thấy khô khan, nặng nề. Học sinh thường chỉ ghi chép lại lời thầy cô, ít hứng thú, thậm chí có em còn gật gù buồn ngủ. Nhưng điều đó hoàn toàn có thể thay đổi — chỉ cần một chút sáng tạo, tinh thần thi đua lành mạnh và một vài “bí quyết” tổ chức trò chơi học tập.
Dưới đây là 7 chiến lược giúp giáo viên biến những giờ ôn luyện Toán học trở nên sôi động, đầy năng lượng và hiệu quả hơn bao giờ hết.
1. Săn trứng Khủng Long – “Dinosaur Egg Hunt”
Một trò chơi kinh điển giúp học sinh vừa rèn luyện kỹ năng giải toán, vừa tăng tinh thần đồng đội.
Chuẩn bị:
- Trứng nhựa (hoặc trứng giấy nhiều màu), ít nhất 5 màu khác nhau.
- Một “tổ” trứng (giỏ hoặc bát).
- Bộ câu hỏi Toán học (in sẵn hoặc chiếu lên bảng).
- Đồng hồ bấm giờ (tùy chọn).
Cách chơi:
- Chia lớp thành nhóm nhỏ có năng lực khác nhau.
- Mỗi nhóm giải lần lượt các bài toán và mang kết quả lên nộp cho giáo viên.
- Nếu đúng, nhóm được chọn một quả trứng trong “tổ”.
- Khi hết trứng, nhóm có thể “cướp trứng” từ nhóm khác nếu trả lời đúng.
- Kết thúc trò chơi, giáo viên công bố giá trị điểm của từng màu trứng.
Mẹo nhỏ cho giáo viên:
Giữ bí mật điểm số từng màu trứng để tăng kịch tính. Có thể thay đổi hình tượng theo mùa – như bí ngô (Halloween), hoa (mùa xuân), hay tuyết cầu (mùa đông).
2. Ma trong nghĩa trang – “Ghosts in the Graveyard”
Trò chơi này kết hợp kiến thức toán học với tinh thần lễ hội, mang lại trải nghiệm học tập cực kỳ vui nhộn.
Chuẩn bị:
- Hình ma giấy (mỗi nhóm một kiểu).
- Bảng từ hoặc bảng thông báo (làm “nghĩa trang”).
- Hình bia mộ có điểm ẩn phía sau.
- Bộ câu hỏi Toán học, đồng hồ bấm giờ.
Cách chơi:
- Chia lớp thành các nhóm đều nhau.
- Trong thời gian quy định, nhóm giải càng nhiều bài càng tốt.
- Mỗi đáp án đúng = 1 hình ma.
- Sau khi kết thúc, mỗi nhóm đặt ma của mình dưới các bia mộ.
- Khi công bố điểm, nhóm nào có tổng điểm cao nhất thắng.
Mẹo chuyên môn:
Thay hình ma bằng các biểu tượng theo mùa (bông tuyết, cỏ ba lá, tim, v.v.). Có thể thêm “vòng bonus” để tạo thêm cơ hội ghi điểm và tăng nhịp độ lớp học.
3. Bóng rổ toán học – “Grungeball”
Một trò chơi cực kỳ hào hứng, kết hợp vận động thể chất và tư duy toán học – phù hợp với các tiết ôn tập dài.
Chuẩn bị:
- Bảng hoặc giấy poster để ghi điểm.
- Bút dạ, bộ câu hỏi Toán, giấy nháp.
- Thùng rác làm “rổ”, băng dính đánh dấu vạch ném.
Cách chơi:
- Chia lớp thành đội bằng nhau và đặt tên. Mỗi đội có 10 dấu “X”.
- Cả lớp cùng giải một bài toán.
- Trả lời đúng: đội được xóa 2 “X” của đối thủ.
- Thực hiện cú ném bonus: nếu trúng, xóa thêm 2 “X”.
- Đội nào giữ được nhiều “X” nhất cuối cùng là đội thắng.
Mẹo cho giáo viên:
Giữ nhịp độ nhanh, giới hạn thời gian mỗi câu hỏi, và luôn nhấn mạnh tinh thần thể thao – “chơi vui là chính”.
4. Bản đồ truy kho báu số học
Biến tiết ôn tập thành chuyến phiêu lưu kỳ thú: mỗi bài toán đúng giúp nhóm tiến thêm một bước trên bản đồ kho báu.
Chuẩn bị:
- Bản đồ giấy lớn hoặc trên slide.
- Cờ nhóm (biểu tượng đại diện).
- Các câu hỏi toán học tăng dần độ khó.
Cách chơi:
- Chia nhóm, mỗi nhóm chọn biểu tượng.
- Mỗi câu trả lời đúng = một bước tiến.
- Khi nhóm đạt “đích” – nơi có kho báu, họ chiến thắng.
Tác dụng sư phạm:
Trò chơi này khuyến khích lập luận logic, hợp tác nhóm và khả năng dự đoán — những kỹ năng quan trọng trong học Toán trung học cơ sở.
5. Chiếc hộp bí ẩn Toán học
Một hoạt động đơn giản nhưng kích thích tò mò mạnh mẽ.
Chuẩn bị:
- Một hộp kín, bên trong chứa các câu hỏi hoặc phần thưởng.
- Bảng điểm cho các nhóm.
Cách chơi:
- Nhóm trả lời đúng được quyền mở hộp.
- Bên trong có thể là “phần thưởng” (điểm thưởng, quyền đổi câu, kẹo…) hoặc “thử thách” (giải câu hỏi nâng cao).
- Kết hợp nhiều loại hộp để duy trì sự bất ngờ.
Lợi ích:
Tăng tính tò mò, khuyến khích tư duy linh hoạt và giúp học sinh nhận ra toán học không chỉ là con số — mà là trò chơi của sự khám phá.
6. Cuộc đua số học – Math Relay
Trò chơi rèn luyện phản xạ nhanh và khả năng tư duy tức thời.
Chuẩn bị:
- Dãy bài toán từ dễ đến khó.
- Không gian trống để “chạy tiếp sức”.
Cách chơi:
- Học sinh lần lượt giải bài và chạy lên bàn giáo viên nộp kết quả.
- Đúng thì người kế tiếp trong đội mới được làm bài.
- Đội hoàn thành hết bài nhanh nhất chiến thắng.
Hiệu quả:
Cực kỳ phù hợp cho tiết học ôn thi – giúp học sinh ghi nhớ công thức nhanh, tăng sự tập trung và phản xạ Toán học.
7. Thử thách “Phòng giải mã” Toán học – Math Escape Room
Trải nghiệm học tập đỉnh cao giúp rèn cả tư duy logic lẫn kỹ năng hợp tác nhóm.
Chuẩn bị:
- Bộ câu hỏi hoặc tình huống toán học theo chủ đề.
- Gợi ý “mở khóa” cho từng cấp độ.
- Thời gian giới hạn (30–45 phút).
Cách chơi:
- Mỗi nhóm là một “đội điều tra viên”.
- Mỗi câu đúng mở ra manh mối tiếp theo.
- Khi giải xong toàn bộ, nhóm sẽ “thoát phòng” đầu tiên.
Lợi ích:
Phát triển kỹ năng lập luận, khả năng suy luận đa chiều — nền tảng quan trọng để học tốt môn toán trung học cơ sở và các môn khoa học khác.
Vì sao nên áp dụng trò chơi trong giờ Toán?
Các trò chơi này không chỉ giúp học sinh ôn tập kiến thức Toán mà còn:
- Rèn kỹ năng làm việc nhóm và giao tiếp.
- Phát triển tư duy phản biện và giải quyết vấn đề.
- Giúp học sinh cảm nhận niềm vui trong học tập.
- Tạo mối liên kết tích cực giữa giáo viên và học sinh.
Giáo viên có thể tùy chỉnh số lượng câu hỏi, thời gian hoặc mức độ khó để phù hợp với trình độ lớp. Quan trọng hơn hết: hãy nhấn mạnh rằng mục tiêu không phải là thắng cuộc, mà là cùng nhau học và vui.
Khi bạn biến giờ ôn tập thành những “cuộc chơi” sáng tạo, học sinh sẽ không chỉ yêu thích môn Toán trung học cơ sở hơn mà còn học được những kỹ năng quý giá cho cuộc sống: hợp tác, kiên trì và tư duy chiến lược.
Bài viết được dịch và biên tập từ Edutopia – một trong những nguồn tài nguyên giáo dục hàng đầu thế giới.
Tham khảo thêm
- Một số trò chơi học tập giữa tiết cho học sinh Tiểu học
- 10 Phương pháp xây dựng bài giảng thu hút học sinh
